ATEX-richtlijn
ATEX staat voor ATmospheres EXplosives. Onder een explosieve atmosfeer verstaat men: een mengsel van brandbare stoffen in de vorm van gassen, dampen, nevels en stof, onder atmosferische omstandigheden, waarin de verbranding zich na ontsteking uitbreidt tot het gehele niet verbrande mengsel. De ATEX-richtlijn is dus van toepassing op alle plaatsen waar ontploffingsgevaar kan optreden. Dit kan een gasexplosiegevaarlijke omgeving zijn, maar ook een stofexplosiegevaarlijke omgeving. De werkgever moet een explosieveiligheidsdocument opstellen, waarin o.a. een identificatie en beoordeling van de explosierisico’s zijn opgenomen.
In de richtlijn 94/9/EG (ATEX-95) is omschreven aan welke essentiële veiligheid en gezondheideisen apparaten moeten voldoen, wanneer ze gebruikt worden op plaatsen waar een explosieve atmosfeer kan voorkomen. De richtlijn is onderverdeeld in twee materieelgroepen (groep I en II). Beide groepen zijn onderverdeeld in categorieën. Deze geven weer of een apparaat inzetbaar is in een atmosfeer met gas, nevel of damp (G) of met stof (D).
| Groep 1 | Mijnbouw | Groep 2 | Alle andere plaatsen | ||||||
| 1 | 2 | Zone 0(Gas) G | Zone 20(Stof) D | Zone 1(gas) G | Zone 21(Stof) D | Zone 2(Gas) G | Zone 22(stof) D |
| Categorie M | Categorie 1 | Categorie 2 | Categorie 3 | ||||
| Hoog risico in mijnen | Minder hoog risico in mijnen | Machines met een zeer hoog beschermingsniveau | Machines met een hoog beschermingsniveau | Machines met een normaal beschermingsniveau |
Zone 1 of 21 gas of stof waarschijnlijk af en toe aanwezig (tussen 10 en 1.000 uur per jaar)
Zone 2 of 22 gas of stof indien aanwezig voor korte duur (minder dan 10 uur per jaar)
materieelgroep II is onderverdeeld in drie gasgroepen, te weten:
IIA oa propaan, butaan kerosine
IIB oa ethyleen, zwavelwaterstof ethylether
IIC oa waterstof, acetyleen, zwavelkoolstof
Er is nog geen onderverdeling voor stof. In de toekomst krijgen we te maken met een nieuwe materieelgroep, te weten materieelgroep III.
IIIA stofdeeltjes met een diameter groter dan 0,5 mm.
IIIB stofdeeltjes met een diameter kleiner dan 0,5 mm.
IIIC elektrisch geleidende stoffen.
Temperatuurklassen
| Temperatuurklasse | Maximaal toelaatbare oppervlakte temperatuur |
| T1 | 450 |
| T2 | 300 |
| T3 | 200 |
| T4 | 135 |
| T5 | 100 |
| T6 | 85 |
| II 2 G EEx c IIA T3 | |
| II | explosiegroep II, bovengronds |
| 2 | apparaatcategorie 2 zone 1 |
| G | gas |
| EEx c | beschermingswijze c, Bescherming door constructieve veiligheid |
| IIA | gasgroep IIA |
| T3 | temperatuurklasse T3 |
Voor alle zones geldt een aparte ATEX-certificering. Een alleen voor gasexplosie gecertificeerde machine mag niet zomaar in een stofexplosiegevaarlijke omgeving worden toegepast. De certificeringen worden door een Notified Body geregeld. Op alle ATEX- gecertificeerde producten wordt kenbaar gemaakt door welke keuringsinstantie het product gecertificeerd is.